“De moestuin was vroeger al de plek waar ik het liefste was.”
Christiaan Wilschut (23) is net papa geworden, studeerde in februari af met een bachelor filosofie en richt zijn pijlen nu op een voedseltuin in Maarhuizen. Kortom, een jonge vent in de bloei van z’n leven. We ontmoeten elkaar voor het interview online. Op de achtergrond zie ik iets wat lijkt op een commode. Dat blijkt te kloppen want Christiaan maakt voor de gelegenheid gebruik van de slaapkamer van zijn pasgeboren zoon. Direct verontschuldigt hij zich. “Ik hoop dat ik uit mijn woorden kan komen. Ik heb nogal korte nachten gehad.” Hij wrijft even in z’n ogen.
De grootste pompoen
Zo lang hij zich kan herinneren is Christiaan in de tuin bezig. Hij en z’n broer kregen al op jonge leeftijd de verantwoordelijkheid voor een ‘stukje tuin’ van zijn moeder. “Daar mochten we mee doen wat we wilden.” Ze kozen ervoor om pompoenen te kweken. “Ik denk dat ik een jaar of 8 was, toen mijn broer en ik de allergrootste pompoen hebben laten groeien. Later werd de pompoen gestolen. M’n moeder heeft toen een pompoen in de winkel gekocht en op de plek van de gestolen pompoen gelegd, zodat we niet teleurgesteld zouden zijn.” Van pompoenen stappen Christiaan en z’n broer over op kruiden, waarmee ze kruidenthee maken. Ze experimenteren in die tijd heel wat af. “Ik denk dat de liefde voor de (moes)tuin wel in de familie zit,” lacht hij. Mijn moeder heeft een grote tuin en ook mijn opa was actief in z’n moestuin. Mijn oma vertelt nog regelmatig hoe m’n opa naar de tuin ging om te werken en dan altijd terug kwam met een bos bloemen voor haar. Dat zijn diepgewortelde herinneringen voor me.’’
Later als hij naar de middelbare school gaat, is het kleine stukje grond van z’n moeders tuin een eigen moestuin geworden. “Het is de plek waar ik het liefste ben.’’ Dagelijks fietst hij door de weilanden van en naar school. “Ik weet nog goed dat ik toen langzaamaan de bloemen uit het landschap zag verdwijnen. Het was in de tijd dat de melkquota eraf gingen. Er werden steeds grotere stallen gebouwd. Gelukkig had ik in mijn eigen moestuin veel bloemen geplant, zodat ik de vlinders kon blijven bestuderen. Dat zijn echt prachtige dieren.”
“Door met je handen te werken, laat je je geest vrij.”
Christiaan Wilschut
Helder denken
Waarom hij dan toch filosofie is gaan studeren? “Ja, dat is misschien een beetje gek, maar filosofie heeft zo’n brede toepassing. Het helpt me eigenlijk bij alles. Ik heb er veel helderder door leren nadenken. Daardoor kan ik verschillende gezichtspunten herkennen. Zo’n gekke combinatie is het eigenlijk niet. “Is het niet Descartes die er iets over heeft gezegd?”, vraagt hij. Ik heb geen idee. Het blijk later Voltaire te zijn. Na een leven lang filosoferen en schrijven kwam Voltaire tot de conclusie: ‘Il faut cultiver notre jardin’. Dat zoiets betekent als dat we zelf iets van ons leven moeten maken en ons geluk in eigen hand mogen nemen: te beginnen met onze tuin. Dat doet Christiaan dan ook. Terwijl hij studeert, werkt hij bij Landhuis Oosterhouw. “Dan werkte ik tien uur per dag op de tuin. Als ik daarna thuis kwam, was ik fysiek zo moe dat ik niet meer kon praten, vertelt mijn moeder weleens. Door met je handen te werken, laat je je geest vrij. Daarom wil ik anderen straks graag de kans geven om op de tuin te werken. Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt of met een burn-out. Het effect van het werken in de tuin (in het bijzonder in een voedseltuin of moestuin) op ons welzijn wordt zo onderschat.”
Meebewegen
Christiaan kan een stuk land pachten bij Enne Jans Heerd. Of hij in aanmerking komt voor de startsubsidie van Stichting Groninger Voedseltuinen is nog onduidelijk. Het land is geen gemeentegrond, een criterium waaraan moet worden voldaan. Dat criterium wordt heroverwogen [door stichting Groninger Voedseltuinen met subsidieverstrekker provincie Groningen]. “Ik wil graag aan de slag met de tuin, maar ik bouw het rustig op. Al jong leerde ik om met de natuur mee te werken. Zonder gif, zonder kunstmest. De natuur z’n werk laten doen. Niet forceren, maar meebewegen.” En precies dat meebewegen doet hij ook in het leven. Vorige week kreeg hij een baan in het onderwijs waar hij natuureducatie mag geven. Het aanleggen van moestuinen bij scholen hoort er ook bij. Iets wat hij fantastische vindt. “Ik gun alle kinderen zo’n plek waar ze mogen ontdekken, waar ze schoon en veilig eten mogen proeven en de bijen en vlinders achterna kunnen hollen. Net zoals ik vroeger.”
“Al jong leerde ik om met de natuur mee te werken. Zonder gif, zonder kunstmest. De natuur z’n werk laten doen. Niet forceren, maar meebewegen.”
Christiaan Wilschut
Een tuin vol bloemen en vlinders
Duidelijke plannen voor zijn tuin heeft hij al. Enthousiast begint hij te vertellen; veel sneller dan ik mee kan schrijven. Landschapselementen, het aanplanten van wilgen waarvan hij hoopt dat ze er over 50 jaar nog staan. Een doornstruweel voor vogels en vlinders. Graangewassen ingezaaid met akkerbloemen, een boomgaard in oud Groningse opstelling met bessenstruiken onder de bomen. En natuurlijk een intensieve moestuin met zes wisselbedden en ruimte voor de bloemen, zodat ook de vlinders en de bijen terug komen in het landschap. Daarbij krijgt hij de hulp van z’n moeder en één van haar vriendinnen. “Tuinder zijn is een waanzinnig beroep. Het geeft me veel voldoening om mijn eigen voedsel te produceren en dat ook voor anderen te mogen doen. De tuin was vroeger al mijn favoriete plek om te zijn. Ik wil zo graag de natuur beter achter laten dan nu het geval is. Ik weet dat er grenzen zijn aan wat ik kan doen, maar ik doe wat ik kan. Ik hoop daarmee anderen te inspireren.” Hoewel de tuin er nog niet is, zien hij en z’n vriendin het helemaal voor zich. Over een aantal jaren holt hun zoontje tussen de bloemen door de vlinders achterna.
0 reacties