nieuws

Voor het Oogstfeest 2023 maakten Anna-Marije de Boer en Sem ten Haaf de podcast ‘Bananen komen vanzelf’. Anna-Marije ging in gesprek met tuinders Bas en Esther en hun vrijwilligers. Ze spreken over de ontmoetingen die ze hebben op de tuin en de samenwerkingen tussen mens en natuur. 

Veel luister plezier!

Op 20 juli zijn Bert Nederveen en Harry Stomphorst, wethouders van de gemeente Westerkwartier, op bezoek geweest op de Blije Bodem in Groningen, de tuinderij van Bas Welvering. Op uitnodiging van de Stichting Groninger Voedseltuinen zijn, samen met de wethouders, Maarten Groeneveld en Nanoek Wiersema (beide werkzaam voor de gemeente Westerkwartier), de barrières die startende Voedseltuin initiatiefnemers ervaren, besproken. We hebben dit gedaan aan de hand van de resultaten van het Living Lab onderzoek van RUG studenten Leslie Knigge, Yasmin Madsen en Martin Ottens. De roadmap (wegwijzer) die aan het eind is opgenomen, is door hen opgesteld. Bas heeft daarnaast zijn eigen ervaringen kunnen delen met de wethouders.

We hebben gesproken over het feit dat het ontbreken van een definitie van wat een voedseltuin is, een obstakel is voor zowel de startende ondernemers als voor de gemeenten. We hebben daarom stil gestaan bij de zogenaamde Community Supported Agriculture (CSA).  Het is belangrijk om een gedeelde visie te hebben op wat een voedseltuin is voordat er beleid gemaakt kan worden. Hieronder een definitie.    

“CSA doe je samen. CSA boeren en CSA leden gaan een partnerschap aan, waarbij de consumentleden zich voor een langere tijd verbinden aan het afnemen van de producten van één of meerdere boeren of producenten. Verantwoordelijkheden, risico’s en opbrengsten van het boerenbedrijf worden gedeeld. In Nederland wordt deze vorm van landbouw ook wel gemeenschapslandbouw of pergolalandbouw genoemd. Als lid van zo’n CSA weet je precies waar je eten vandaan komt.” (bron: csanetwerk.nl/wat-is-een-csa)

We hebben in het gesprek ook stil gestaan bij andere obstakels als het ontbreken van gemeentelijk beleid en een passend juridisch kader. Maar ook de moeizame zoektocht naar een eerlijke prijs voor de biologisch geteelde groenten en fruit. Of de vergoeding van de schone grond verklaring.

De rondleiding op de tuin heeft de wethouders een goed beeld gegeven van wat een tuin kan betekenen voor de buurt. Het is een plek waar gezond voedsel wordt verbouwd, waar biodiversiteit en een gezonde bodem centraal staan en waar mensen elkaar kunnen ontmoeten.

Afgesproken is dat de gemeente Westerkwartier samen met de Stichting Groninger Voedseltuinen verder gaan onderzoeken hoe we obstakels kunnen wegnemen. Wordt vervolgd.

Mocht je geïnteresseerd zijn in het volledige onderzoeksrapport van de drie RUG studenten dan kun je dit opvragen bij ria@groningervoedseltuinen.nl.

Via deze uitnodiging zou ik graag in contact komen met mensen die willen deelnemen aan een
experiment om de kwaliteit van planten te verbeteren met behulp van homeopathische middelen.
Dit kan door twee kleine veldjes (enkele vierkante meters) te beplanten met dezelfde plant en dan de
ene op de gewone manier te verzorgen en de andere daarnaast af en toe te besproeien of te
begieten met in water opgeloste homeopathische middelen. Eenmaal geplant, is er nauwelijks meer
werk aan. Aan het einde van het seizoen kan men dan al dan niet een verschil tussen de twee veldjes
zien.

Als arts voor homeopathie ben ik hierin gaandeweg geïnteresseerd geraakt, n.a.v. werk van anderen
die hierover schreven in vaktijdschriften of boeken voor het publiek, helaas niet in het Nederlands.
Na gunstige ervaringen in eigen tuin waarbij de hosta’s duidelijk minder last van naaktslakken hadden
als ze iedere drie weken behandeld werden, begon het nog belangwekkender te worden.

Uiteindelijk heb ik nu enkele wetenschappers gevonden op het gebied van plantkunde en land- en
tuinbouw. Zij zijn verbonden aan de universiteiten van Lages (Brazilië) en Coventry (Verenigd
Koninkrijk). Tevens zijn zij verbonden aan “ABHAMA” een Braziliaans instituut dat in opdracht van de
Braziliaanse overheid onder meer boeren in de Braziliaanse provincie Santa Catarina ondersteunt bij
het verbeteren van hun oogsten. Dit brengt de boeren daar betere oogsten en inkomsten. Deze mensen zijn in staat en bereid experimenten in Nederland te begeleiden. Hierbij heb ik, als leek, vooral een bemiddelende rol. Ook zorg ik eventueel voor de vertaling van Engels naar Nederlands en
omgekeerd.

De bedoeling is, dat een van hen een voorlichtingsbijeenkomst houdt en in de dagen erna het perceel
komt bezoeken om een (combinatie van) homeopathische middelen uit te zoeken die toegesneden is
op de plantensoort, eigenschappen van de grond, weersomstandigheden, enz. Het experiment kan dan lopen in 2024, indien de omstandigheden er naar zijn, kan het eventueel ook vanaf juli 2023.

Als u belangstelling heeft en meer wilt weten, wilt u zich dan met mij in verbinding stellen via e-mail of
mobiel?

Met vriendelijke groeten,
Jean Pierre Jansen
Onderwierum 8
9959 TA Onderdendam
tippingpoint@freedom.nl
00-31-(0)6-51.04.74.84

De beoordelingscommissie van de Stichting Groninger Voedseltuinen heeft deze maand twee nieuwe subsidie aanvragen goedgekeurd. Zowel de Tuinderij Maarhuizen van Christiaan Wildschut als Tuinderij Eikemaheert van Charlie Jansen en Roby Lalkens kunnen nu met de startsubsidie van de Stichting Groninger Voedseltuinen hun droom helpen vormgeven.

De Tuinderij in Maarhuizen komt op de historische wierde Maarhuizen bij Winsum op het terrein van de Enne Jans Heerd. Christiaan Wilschut rondde in februari 2022 zijn opleiding filosofie aan de RUG in Groningen af. Daarna werkte hij een aantal maanden in het basisonderwijs, waar hij lesgaf over natuur en tuinen aanlegde met de leerlingen. Tijdens en voor zijn studietijd was hij werkzaam in de tuin van Landhuis Oosterhouw, waar hij tussen 2015 en 2020 onder begeleiding van tuinontwerpers Klaas Noordhuis en Christiaan Klasema werkte. Nadat het werk op Oosterhouw door het wisselen van eigenaar in 2020 ophield, onderhield Christiaan in Ezinge een succesvolle moestuin van 1.000 m2, waar het hele dorp van meegenoot. Ook liep hij stage bij de Cruydthoeck, een kwekerij voor wilde bloemenzaden. In het komende jaar bouwt Christiaan zijn eigen huis in samenwerking met en op het terrein van de voormalige heemplantenkwekerij Kleine Plantage in Eenrum.

Naast Christiaan gaat ook Nelske Elzer op de Tuinderij aan de slag. Nelske Elzer is ondernemer en runt de bloemenpluktuin in de Eemstuin in Uithuizermeeden. Ze volgde een opleiding aan de Warmonderhof en verschillende cursussen op het gebied van pluktuinen. Het is haar bedoeling om, naast de verkoop van bloemen en zaden, te leveren aan restaurants, winkels en theehuizen. Hiervoor bestaan al contacten. Zo levert Nelske bloemen aan Villa Kakelbont in Eelde en Bertje Jens in Pieterburen. Nelske zal zich op de tuinderij bezig gaan houden met de bloemenkweek.

Christiaan en Nelske starten dit jaar met de voorbereidingen voor de tuinderij. Het doel is dat zij volgend voorjaar met de verkoop van bloemen en groentepakketten voor de lokale markt starten.

Tuinderij Eikemaheert is een nieuwe tuinbouwtak binnen de gemengd biologische boerderij Eikemaheert van Piet Glas en Angela Rijnen, gelegen tussen Stedum en Loppersum. Zij hebben 1,25 hectare aan Charlie  Jansen en Roby Lalkens beschikbaar gesteld voor de teelt van biologische groente voor de lokale afzet. Middels een gemeenschapsgedragen landbouwsysteem maken Charlie en Roby lokale biologische groente toegankelijk voor de regio en leveren daarmee een bijdrage aan de sociale cohesie. Door te kiezen voor een gemeenschapsgedragen systeem spreiden ze het risico en delen ze de overvloed. Zowel producent als consument dragen verantwoording voor een gezond en toekomstbestendig voedselsysteem. Zo is de boerderij naast een plek waar smaakvolle en kwalitatieve groente worden geteeld, een sociale plek, geworteld in de gemeenschap. Piet en Angela geven Charlie en Roby een prachtige kans voor het starten van een biologische tuinderij. Deze samenwerking legt een vruchtbare basis voor het verder ontwikkelen van hun onderneming.

Charlie en Roby hebben een achtergrond in de kunst en cultuur. In 2020 maakten zij de overstap naar de biologische landbouw. Zij zien landbouw, evenals kunst, als medium met verhalende en verbindende kwaliteiten. De afgelopen jaren hebben zij met veel enthousiasme in de biologische landbouw gewerkt. Dit hebben ze gedaan in het kader van hun opleiding aan de Warmonderhof welke zij beiden dit jaar succesvol hebben afgerond. Tijdens deze periode hebben zij kennisgemaakt met verschillende biologische landbouwbedrijven, waar ze naast werkervaring ook ideeën hebben opgedaan over het werkveld en verschillende vormen van ondernemen in de sector.

Charlie en Roby starten dit jaar met de voorbereidingen voor hun groentetuin. Het doel is dat zij, net als Christiaan en Nelske, volgend voorjaar starten met de verkoop van groentepakketten voor de lokale markt.

Beide tuinderijen bieden (straks) ecologisch verbouwde groenten en fruit aan voor de mensen die in de buurt van de tuin wonen. Met een aanbod van ecologische verbouwde groente en fruit (en de Tuinderij Maarhuizen ook bloemen) dragen zij bij aan een mooie en gezonde wereld. De Stichting Groninger Voedseltuinen wenst Christiaan, Nelske, Charlie en Roby heel veel succes met hun waardevolle en prachtige initiatieven.