Terugblik op voedselgesprekken en inspiratiebijeenkomst
In elk dorp een eigen voedseltuin
Hoe maken we de overgang naar gezond en duurzaam eten voor iedereen? Welke rol hebben gemeenten
hierin? Hoe kunnen Voedseltuinen hieraan bijdragen? Om hierop het antwoord te zoeken, organiseerde
de stichting Groninger Voedseltuinen Voedselgesprekken en een Inspiratiebijeenkomst.
Groninger Voedseltuinen nodigde alle Groninger gemeentenafzonderlijk uit voor een zogenaamd Voedselgesprek. De gesprekken vonden plaats op één van de bestaande voedseltuinen in de provincie Groningen. Hier troffen gemeenteambtenaren, de betreffende tuinder en de mensen van Groninger Voedseltuinen elkaar. Zij spraken over voedselbeleid en alles wat daaraan raakt. De gemeenten Eemsdelta, Groningen, Het Hogeland, Midden-Groningen, Oldambt, Stadskanaal, Veendam, Westerkwartier en Westerwolde namen deel aan een voedselgesprek. De gesprekken vonden plaats in
juni, juli, september en november 2024.
Vragen die hieruit naar voren kwamen:
- Kan een voedseltuin verdeeld zijn over meerdere kleinere plekken?
- Is er ruimte voor voedseltuinen bij industrieterreinen?
- Is een professionele voedseltuin een oplossing voor vrijwilligersinitiatieven die het niet redden?
- De gemeente wil verbinden, opstarten, mensen samenbrengen. Hoe kan dit handen en voeten
krijgen voor het realiseren van een voedseltuin? - Hoe kun je voedselbeleid inzetten om doelen in andere beleidsterreinen te halen?
- Hoe maak je de juiste keuzes rondom voedsel bij de vele doelstellingen en
gebiedsontwikkelingen in de gemeente? - Hoe krijg je gezonde voeding op het bord bij mensen die in armoede leven?
- Hoe vertaal je de lessen van de energietransitie naar de voedseltransitie?
- Hoe zorg je voor draagvlak binnen de gemeentelijke organisatie?
Gezamenlijke thema’s die uit de voedselgesprekken naar voren kwamen:
- Armoedebestrijding
- Leefstijlproblematiek
- Ondernemerschap
- Educatie
- Gebiedsontwikkeling
- Burgerinitiatieven rondom voedsel
- Combinatie met schooltuinen
Als vervolg op de Voedselgesprekken vond 8 november 2024 de Inspiratiebijeenkomst plaats in
Leegkerk op. Voor alle Groninger gemeenten gezamenlijk. De gemeenten Eemsdelta, Groningen, Het
Hogeland, Midden-Groningen, Pekela, Veendam, Westerkwartier en Westerwolde namen deel aan de
inspiratiebijeenkomst. Herman KleinJan uit Arnhem en Janneke Bruil uit Wageningen presenteerden het
voedselbeleid van deze twee gemeenten. Herman ging in op hoe je mensen bereikt die er niet uit zichzelf
op afkomen. Janneke vertelt dat het vanuit een visie vooral een kwestie is van doen, laten zien, in
gesprek gaan.
Tijdens de paneldiscussie werd verder ingegaan op hoe je gezond en lokaal voedsel ‘normaal’ maakt.
Janneke en Herman deelden hun ervaring, aangevuld door tuinder Quinten Messemaker en Bas
Welvering van Groninger Voedseltuinen, tevens tuinder. Geadviseerd wordt: ga het gesprek aan, zoek
verbinding, steun initiatieven van mensen met een migratieachtergrond. Uit de zaal komt een pleidooi
om het uit de hobbysfeer te halen. Om het economische aspect te benadrukken. Kijk ook naar de sociale,
culturele en maatschappelijke aspecten. Er wordt opgemerkt dat de jonge generatie bezig is met
voedsel, er is vertrouwen in dat professionalisering wel komt.
Daarna ging de paneldiscussie over de ruimtevraag. Hoe mooi zou het zijn als een voedseltuin standaard
wordt meegenomen in gebiedsontwikkeling. Het gaat om politieke wil. Er is veel druk op grond, hoe
houden we plek voor lokale voedselproductie? Waarom bijvoorbeeld is er een wachtlijst voor
volkstuinen? Ambtenaren kunnen wijzen op het belang van lokale voedselproductie. Maar hoe bepaal je
als gemeente wat het goede initiatief is? Als gemeente moet je de vinger aan de pols houden bij wat er
leeft. Ga naar buiten. Wees omgevingsbewust. De gemeente kan partijen aan elkaar verbinden. Laat zien
dat het kan! Toegang tot land is vaak de bottleneck, daarin moet je creatief zijn.
Afsluiting: Oogst je opbrengst! Tijdens de Voedselgesprekken zijn gedachten gezaaid en ideeën geplant.
Tijdens de Inspiratiebijeenkomst wordt nagedacht over welke opbrengst je wil realiseren. Voorbeelden:
- Interne afstemming versterken (beleid & uitvoering)
- Bewustwording in de organisatie
- In gesprek gaan met teams over dit thema
- Meenemen uitkomst ochtend in planning en doelstellingen rondom duurzaamheid
- Borging in omgevingsvisie + beheerplannen
- Samenwerken sociaal domein
- Meer initiatief nemen als gemeente
- Voedselagenda uitwerken + uitvoeren
- Pachtconstructies
- Een duidelijke visie is een sterke basis om initiatieven mogelijk te maken!
En het antwoord? Voedsel verbindt. Bedenk wat voedsel kan bijdragen aan jouw doel. Wees
creatief en praat met anderen. Doe mee aan initiatieven rondom voedsel.
De Voedselgesprekken en Inspiratiebijeenkomst zijn georganiseerd door stichting Groninger
Voedseltuinen. Door het helpen realiseren van voedseltuinen, willen we lokaal geproduceerde
groente en fruit vanzelfsprekend en bereikbaar maken voor iedere Groninger. Het project
“Elk dorp een eigen voedseltuin” wordt mede mogelijk gemaakt door Nationaal Programma
Groningen.
0 reacties